Inmiddels mag ik alweer sinds de zomer van 2019 werken aan wat de slimste wijk van Nederland moet worden; Brainport Smart District in Helmond. In eerste instantie als programmamanager voor de programmalijn Wijk met energie. Sinds maart vorig jaar daarnaast ook als kwartiermaker voor de slimme infrastructuur. Twee zeer uitdagende functies in een boeiende gebiedsontwikkeling waar ik graag meer over vertel!
In deze blog neem ik jullie graag mee in de Wijk met Energie. In de volgende blog vertel ik meer over de slimme infrastructuur.
Maar eerst iets meer achtergrond over Brainport Smart District waar de komende 10 jaar minimaal 1500 woningen gebouwd gaan worden. Brainport Smart District wordt gebouwd op de plek waar voorheen het tweede deel van de Helmondse wijk Brandevoort was gepland. De slimme wijk is een idee van Elphi Nelissen die destijds aan de TU/e werkzaam was en is vervolgens opgepakt door diverse overheden, de 2 Brabantse universiteiten en Brainport Development die samen een stichting hebben opgericht om een wijk te bouwen die de norm moet stellen voor de nieuwbouwwijk van de toekomst. Hiervoor zijn 8 thema’s gekozen die in samenhang uitgewerkt moeten worden: energie, data, circulariteit, mobiliteit, water, sociaal en veilig, gezondheid en participatie.
Daartoe is een Quality Book opgesteld. Een leidraad voor iedereen die een stuk van deze wijk wil realiseren: https://brainportsmartdistrict.nl/wp-content/uploads/2020/06/Q-Book-2020-Brainport-Smart-District.pdf
Aan de hand van dit boek toetst het Quality Team met daarin experts op de diverse programmalijnen of een initiatief inderdaad in de wijk past en verder mag in de ontwikkeling. Daarbij is het boek geen checklist maar gaat men hier uit van pas toe of leg uit, als iemand een beter plan heeft dan kan dat!
Binnen het team van de stichting Brainport Smart District (BSD) mag ik sinds de zomer van 2019 de rol vervullen van programmamanager Wijk met Energie. Dit betekent dat ik samen met partners vanuit onderwijs, markt, nutsbedrijven, overheid en toekomstige bewoners de invulling van dit deel van het Q-boek heb mogen opstellen. Daarnaast toetsen we initiatieven ter voorbereiding voor behandeling in het Q-team en denken we met ze mee hoe ze de doelen kunnen halen. Tot slot zorg ik voor aanhaking van de verschillende quadruple helix partijen op het project en dat we qua kennis op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen.
Wat willen we nu bereiken op het gebied van de Wijk met Energie en waarom?
We hebben de ambitie om uiteindelijk positief bij te dragen aan het energiesysteem. Dat lijkt al voor de hand te liggen als je allemaal 0 of plus op de meter woningen bouwt maar dat is het bepaald niet. Immers die woningen zullen vooral energie opwekken door middel van zonnepanelen. Als je 1500 woningen hebt met zonnepanelen op het zuiden dan zorg je daarmee voor enorme pieken op ons energienet. Vervolgens moeten we grote maatschappelijke investeringen doen om elektriciteitsnetten te verzwaren. Ook vergroten we daarmee het probleem dat het moment van opwek en verbruik van energie niet goed aansluiten. Daarom hebben we in BSD indicatoren in het Q-boek opgenomen die ervoor moeten zorgen dat alle initiatieven 3 hoofdzaken dienen te regelen: 1. De woningen zelf moeten heel energiezuinig zijn 2. Wat je nodig hebt moet je zelf duurzaam opwekken (zonder CO2 uitstoot dus geen biomassa), 3. Verbruik en opwek optimaal op elkaar aansluiten door zogenaamde onsite-energy matching van tenminste 50%. Het 3e punt is de spannendste. Om dat te bereiken moet je namelijk niet alleen zorgen dat je bijvoorbeeld een elektrische auto slim gaat laden en een warmtepomp slim aangestuurd wordt maar ook dat je energieopslag in je initiatief hebt.
Om hier optimaal mee te experimenteren gaan we in Brainport Smart District dan ook een slim energienet aanleggen, met diverse opslagsystemen experimenteren en in energie handelen binnen en buiten de wijk. We bedenken dit energiesysteem niet als stichting zelf maar samen met marktpartijen, bewoners, overheden, kennisinstellingen en Enexis. Dat is uniek aan dit project, dat we met zoveel stakeholders samen het optimale energiesysteem creëren. Een systeem dat de norm moet worden voor het energiesysteem van de wijk van de toekomst. Een mooie uitdaging waar ik dagelijks met veel plezier aan werk.
Wil je meedenken, heb je ideeën of vragen hierover? Aarzel niet en neem contact met me op.