Soms krijgt de overheid het stempel ‘betuttelend’ als het gaat over gezondheid. Mensen maken immers zelf wel uit wat ze wel en niet doen of nuttigen. Je herinnert je vast nog wel de nieuwsberichten over het beperken van fastfood in verschillende gemeenten of het rookverbod in de horeca.
Dit betekent niet dat je als overheid direct geen fastfood meer toe hoeft te staan, maar je kunt in je planvorming wel nadenken over of het wel zo handig is om een friettent naast een school te openen. En ook het opsteken van een sigaret past niet bij een groene beweegomgeving.
De ‘R’ zit weer in de maand en dat betekent structureel meer ziekmeldingen. Dat heeft niet alleen met griep of corona te maken, maar ook met een toenemend aantal psychische klachten, schrijft de NOS op 20 oktober 2022. Kan de lokale overheid hier iets in betekenen, zonder meteen het stempel ‘betutteling’ te krijgen opgeplakt?
We zijn als het om gezondheid gaat vaak geneigd naar het gemeentelijke sociaal domein te kijken, maar we vergeten daarbij verbinding te maken met andere beleidsterreinen. Als we gezondheidsbeleid echter verbreden naar het ruimtelijk domein, valt er opeens veel meer winst te halen, met name op het gebied van gezondheidsbeleving.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat mensen die in een groene omgeving wonen, minder last hebben van diabetes, depressies en angststoornissen. Door als lokale overheid meer te investeren in een groenere leefomgeving draag je concreet bij aan de gezondheid van je inwoners. Je kunt als gemeente bijvoorbeeld groene beweegtuinen creëren, schoolpleinen groener maken, maar ook voedselbossen planten. Deze dingen hebben niet alleen effect op ons fysieke gestel, maar ook op ons mentale gestel. Het nodigt uit tot ontmoeten, een praatje met elkaar maken en kan erg zingevend zijn.
De komst van de Omgevingswet biedt een uitgelezen kans om ruimtelijke voorwaarden te scheppen voor een positieve gezondheidsbeleving. Dit versterkt het werk van de collega’s van het sociaal domein, die door middel van allerlei preventieve ingrepen proberen de druk op de zorg te verminderen. Hoe mooi zou het zijn als deze twee werelden elkaar actiever zouden opzoeken?
Ga met elkaar het gesprek aan, leer elkaars beleefwereld kennen en maak onder lunchtijd eens gezellig een ommetje. Als we er in slagen om positieve gezondheid beter in onze ruimtelijke omgeving te laten landen, is het opgeheven vingertje heus niet nodig.